Kerkinterieur

KANSEL EN KERKMEESTERBANK

De Kerkmeesterbank

Aan de noordelijke muur van de dwarsbeuk staat een eiken kerkmeesterbank uit de 18de eeuw. Kerkmeesters kan je vergelijken met de leden van de huidige Kerkraden. Zij kregen een geprivilegieerde plaats in de kerk.
In het rugpaneel tonen 3 medaillons in halfverheven beeldhouwwerk de H. Hubertus, Onze Lieve Vrouw en het Heilig Sacrament.

De preekstoel of kansel

De soberheid van de middenbeuk wordt doorbroken door een indrukwekkende preekstoel. Op een preekstoel of kansel kon de priester tijdens zijn preek letterlijk boven maar ook tussen zijn gelovigen staan. Na het 2de Vaticaans Concilie (1962-1965) raakten de preekstoelen in onbruik.

Deze neoromaanse kansel staat hier sinds begin 20ste eeuw. (Het exacte jaartal kan je zelf berekenen… aan de hand van de tekstplaat met chronogram aan de trapzijde. Zie ‘wist je dat’.) De vorige werd verhuisd naar de kerk van Hoepertingen.
De veelhoekige kuip in arduin wordt gedragen door een centrale voet omringd met zuiltjes van de 4 evangelisten, Lucas (stier), Matteüs (mens) , Marcus (leeuw) en Johannes (arend).
De kuip is bekleed met halfverheven beeldhouwwerk in messing dat de Latijnse kerkvaders voorstelt: Hiëronymus (met hoed), Augustinus (met het hart), Ambrosius (met bijenkorf) en Gregorius de Grote (met pauselijke tiara).

Wist je dat ?

Naar het einde van zijn loopbaan toe vierde deken Peumans zijn gouden priesterfeest; hij was toen al 25 jaar in Borgloon. Bij deze twee heuglijke feiten wilde hij een kroon zetten op zijn jarenlange renovatiewerk met een meesterstuk, de preekstoel.

Interessant om weten is dat hij vanuit alle 39 parochies van zijn grote dekenaat een bijdrage van de gelovigen vroeg als geschenk voor een feest. Een aantal bijdragelijsten zitten in het archief, inclusief één lijst met namen van gezinnen die weigerden, maar bijvoorbeeld ook een boze brief van een pastoor die schreef dat hij geen collecte hield en dat de deken “zijne preekstoel” maar zelf moest betalen, hij was “toch rijk genoeg”. Maar het feest ging door en het project werd afgewerkt. De collecten en giften bedroegen 4.854,23 frank (120,33 euro).

Enkele jaarschriften (chronogrammen) zijn bewaard gebleven. Deken Peumans schreef er zelf één (zie plaatje op de preekstoel).

Een vriend maakte er één in het Nederlands, dat luidt als volgt:

VIJftIg Jaar prIester, WaarVan

VIJfentWIntig Jaar DekensChap

In ’t Lastige borgLoon! WaarDe

VrIenD, InnIgLIJk profICIat !

en nog één in het latijn:

DeCano PeUMans JUbILantI

sInCere CongratULor

Opdracht: zoek in deze jaarschriften de datering van de preekstoel

BEELDEN EN SCHILDERIJEN

Wat een rijkdom en variatie van grote beelden en schilderijen!

Vanuit het middenschip valt op:

  • Het monumentale gotische triomfkruis Het Christuscorpus is vermoedelijk 14de eeuws; het kruis zelf, met symbolen van de evangelisten, is 19de eeuws neogotisch.
  • Links en rechts secco’s van de HH. Petrus en Paulus, 15de eeuw

Lees meer +

KOORGESTOELTE

Tot zevenmaal per dag verzamelden zich hier in deze koorbanken eeuwenlang de kanunniken om het getijdengebed te bidden, te zingen. De Sint-Odulphuskerk van Borgloon was een heel vroege Kapittelkerk (ook ‘collegiale” genoemd). Sinds de jaren 1000 woonde hier een gemeenschap, een college van seculiere kanunniken.

Lees meer +

WIST JE DAT …

In het koor van de voormalige kloosterkerk van Colen Borgloon de legende van de H. Odilia en Johannes de Eppa wordt uitgebeeld in een reeks geschilderde taferelen van Martin Aubé uit 1764.